Page 26 - Çalıkuşu Mart 2022 - 2.sayı

BİR ŞAİR BEŞ ŞEHİR : AHMET HAMDİ TANPINAR

“Ne ç ndey m zamanın
Ne de büsbütün dışında
Yekpare gen ş b r anın

Parçalanmaz akışında”
d yen şa r bu şeh rler n zamanımızın dışında
kalan maceralarını zamanımıza taşır k tapta.
B ze şehre bakmayı, şeh rle hemhal olmayı ve

şeh rler n de b r ruhu olduğunu öğret r.
Zeyyat ŞAHİN BEŞ ŞEHİR’ okuyunca Erzurum’un amansız
Türk D l ve Edeb yatı Öğretmen kışlarından b r nde Palandöken’e bakarak
Şeh rler n ruhuna nen, şeh rler ruhuna s nen kıtlama usulüyle çay çmek geçer aklımızdan

adamdır Ahmet Hamd TANPINAR. Huzur’la İstan- ve Konya Ovası'nın b t ms z düzlükler nde
bul’da aşkı arayan Tanpınar, BEŞ ŞEHİR’le Anado- Mevlana’yı anlamak ç n yollarda olmayı düş-
lu’da b r büyük meden yet n zler n sürer ve bul- ler s n z. Bursa, yalnız b r Osmanlı başkent
duklarını, o nsanı büyüleyen Türkçes yle sunar değ ld r artık, düşler n z n de başkent oluve-

b ze. Hem Türkçen n hem de Anadolu’nun asırlar r r b rden; İstanbul lüfer mevs m nde mehtap-
süren büyük macerasında duyduğu bütün sesler, lı b r gecede Boğaz ç yalılarıyla şlen r belle-
gördüğü bütün renkler Tanpınar’ın Türkçes nde ğ n ze. Ankara neden Cumhur yet' n başkent -
b r araya gelm ş ve ahenkle dans etmekted r d r ve bozkırın ortasında nasıl b r yıldız g b

sank . parlamıştır daha y anlarsınız.
Tanpınar, babasının memur yet dolayısıyla çocuk- BEŞ SEHİR’ n yazarı Tanpınar, şeh rlere mana
luğunu ve lk gençl ğ n Osmanlı Türk ye’s n n yüklemek ve şeh rlerden manalar toplamak

çeş tl şeh rler nde geç rm şt r. İlk gençl ğ n n son- maharet n göstererek b ze b r yol açar. B r
larına doğru da Antalya’dadır ve Antalya L ses nde şehr şeh r kılan b z m ona yükled ğ m z
öğrenc d r. Tanpınar’ın eserler nde S nop’un ş mal manadır ve b z m onda bulduğumuz ruhtur,
rüzgârlarının, Kerkük’ün cehennemî sıcağının, bunu öğret r b ze BEŞ ŞEHİR’de Tanpınar.
S rt’ n h ç unutamadığı yıldızlı geceler n n ve K tapta şeh rler n de b r ruhu olduğunu, tıpkı

Antalya’nın nsanı del eden mevs mler n n zler b z m g b hüzün ve sev nçten oluşmuş b r
vardır. O, şeh r şeh r dolaşmış ve en sonunda şeh r- varlık olduğunu; b r şehr sevmen n büyük b r
ler n şehr İstanbul’da Türk’e ve Türkçeye armağan key f ama aynı zamanda çok büyük de b r

o muhteşem eserler n yazmıştır. sorumluluk olduğunu öğren r z.
Bursa’da Zaman’ın şa r , Huzur’un huzursuz Ahmet Hamd Tanpınar; çığlık çığlığa huzur-
romancısı ve BEŞ ŞEHİR’ n şeh rlere âşık, şeh rler n suzluğunu haykırdığı HUZUR’la, mus k m z n
her hal n anlayan denemec s d r Tanpınar. Ve Tan- nameler yle ördüğü MAHUR BESTE’s yle, b r
pınar “B r meden yet kr z yle başlamıştır.” ded ğ meden yet kr z n n terennümü olan SAATLERİ

yen Türk edeb yatının ıskalanmayacak sm d r. AYARLAMA ENSTİTÜSÜ le daha n ce ş r ve
Tanpınar’ın der nler nde b r yolculuğa çıkmak yazısıyla kültürümüzün temel taşıdır. Esk b r
âlemler n keşf ne çıkmakla eş değerd r. Antalya L ses öğrenc s olan yazar her dem

BEŞ ŞEHİR Türkçede şeh rler üzer ne yazılmış en y yen den keşfed lmeye, her dem yen zeng n-
k taptır. K tap; İstanbul, Bursa, Konya, Erzurum ve l kler n sunmaya hazır s zler bekl yor.
Ankara’yı anlatır.

Antalya İl M ll Eğ t m Müdürlüğü 24